Rulman Seçimi ve Rulman Hesaplamalarında Dikkat Edilecek Özellikler

Rulman nedir? Rulman dönme mekanizması bulunan tüm makinelerde kullanılan teknik parçadır. Parçanın temel çalışma prensibi; sabit bir şaft çevresinde dönüş yapan birimler ve şaft yüzeyinde meydana gelecek sürtünmenin en aza indirilmesidir. Bu parça sayesinde ilgili mekanizma kayarak değil yuvarlanarak hareket edebilir. Böylece daha az enerji kullanılır.

Günümüzde 300.000 civarında rulman çeşidi olmasına karşın bunlar içerisinde birkaç tanesi yoğun kullanım oranına sahiptir. Dikey ve yatay çalışma düzenlerine sahip olan bu rulmanlar, eksenel veya radyal rulman olarak da anılır. Rulman satın alırken dikkat edilmesi gereken noktaları belirleyerek yapacağınız rulman hesabı sayesinde ise kullanacağınız parça daha uzun ömürlü olur.

Rulman Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Rulman satın alırken boşluk, kaçıklık, eksenel yer değiştirme, kullanım ömrü, rijitlik, yük, hız, rulmanın monte edileceği hacim gibi özellikleri göz önünde bulundurmanız gerekir. Özellikle ömür ve hacim ölçütleri rulman tercihinde başlıca dikkat edilmesi gereken noktalar arasında yer alır. Monte edilecek olan hacim bakılırken en iyi performansı verecek rulman türü kullanılmalıdır. Radyal doğrultuda olan rulmanlar için hacim kısıtlıysa bu durumda iğneli rulman ve benzeri ince yuvarlanma elemanlarına sahip olan rulmana ihtiyaç duyabilirsiniz.

Rulman hızına bakarken rulmanda kullanılan yağlayıcılar ve malzemenin maksimum çalışma sıcaklığı öncelikli ölçütünüz olmalıdır. Genellikle büyük rulmanlar için çalışma hızı biraz daha düşüktür. Eğer yüksek hızla çalışan aletler için rulman alacaksanız bilyalı rulmanları tercih etmeniz daha uygun olacaktır. Bunların yanı sıra rulman seçerken rulmanın taşımak zorunda olacağı yükün büyüklüğünü ve yükün yönünü de hesaplamanız gerekir. Bunun için tasarım aşamasında tüm kuvvetleri dikkatli analiz etmelisiniz. Bu şekilde yapacağınız rulman hesabı her zaman daha verimli olacaktır.

Rulman Hesabı Nasıl Yapılır?

Doğru şekilde yapacağınız rulman hesabı parçanın daha uzun ömürlü olmasını sağlayacaktır. Buna göre kullanıcı hataları, yanlış rulman tercihi, uygunsuz yağlama, montaj hataları, eksik yağlama gibi durumlar rulmanın kullanım ömrü üzerinde doğrudan etkilidir.

Rulman hesabı yaparken büyüklüğüne de dikkat etmelisiniz. Eğer yavaş dönüyorsa ya da çalışma süresi az ise bu durumda statik yük taşıma kapasitesini hesaplamalısınız. Bunun için rulmana gelen radyal yük ile statik radyal faktörü çarpıp, sonra da rulmana gelen eksenel yük ile statik eksenel faktörü çarpıp statik yük taşıma kapasitesi için eşdeğer yükü bulabilirsiniz. Rulman hesaplamaları ve rulman seçimi konusunda profesyonel destek almak istediğinizde ise Akar Rulman ile iletişime geçebilirsiniz.